کتاب تبصره العوام فی معرفه مقالات الانام

انتشارات سخن منتشر کرد:کتاب تبصره­العوام فی معرفه مقالات الانام، نوشته جمال­الدین مرتضی ملقب به علم­الهدی، محمد بن حسین بن حسن رازی است که نویسنده آن را در سال 630 هجری قمری به رشته تحریر در آورده است.بهترین چاپ تبصره العوام، توسط استاد عباس اقبال بوده است ولی ایشان به نسخه­های محدودی دسترسی داشته است و مهم­تر این­که به نسخه اساس تصحیح حاضر (نسخه شماره 10474 کتابخانه مجلس شورای اسلامی) که کتابت سال 716 هجری قمری است و ترجمه عربی تبصره­العوام (نسخه شماره 1256 کتابخانه مجلس شورای اسلامی) دسترسی نداشته است.بنا به نوشته مترجم عربی تبصره­العوام، حسین­لن علی بطیطی که در شیراز در سال 658 هجری قمری ترجمه خود را تمام کرده است. صاحب تبصره­العوام را نام جمال­الدین محمد بن الحسین بن حسن الرازی الابی است و آبه یا آوه در نزدیکی قم از مراکز کهن شیعه­نشین ایران است.با توجه به تاریخ تالیف تبصره­العوام (630 ق) و ترجمه بطیطی (658 ق) و این­که نزهه الکرام بعد از تبصره العوام نوشته شده است. می­توانیم بگوییم که جمال­الدین محمد بن حسین بن حسن رازی آبی تا سال­ها بعد از 630 هجری قمری و قبل از 658 هجری قمری زنده بوده است.این کتاب، بعد از ترجمه السواد الاعظم (ترجمه 370 ق) و بیان الادیان (تالیف 485 ق) سومین کتاب در زمینه ملل و نحو یا ادیان و مذاهب به زبان فارسی است.منابع غنی تبصره­العوام باعث می­شود نویسندگان تاریخ ایران و اسلام و ادیان و مذاهب نتوانند این کتاب را در تحقیقات خود نادیده بگیرند و این کتاب می­تواند راهگشای آن­ها در موارد متعدد باشد.