انتشارات فرهنگ جاوید منتشر کرد:میگویند هیچ حادثهای همچون قتل آرشیدوکفرانتس فردینانت، وارث تاج و تخت پادشاهیاتریش - مجارستان، و همسرش سوفی در ژوئن 1914چنان آثار فاجعه باری برجا نگذاشته است. لیکن آیابهراستی ماجراجویی جوانی صرب تنها عامل بروزجنگی عالمگیر بوده است یا بسی پیشتر رقابتهایآشکار و پنهان امپراتوران و پادشاهان اروپایی، ملیگراییافسار گسیخته و مطامع استعماری قدرتهای بزرگزمینه ساز نبردهای متفقین و نیروهای مرکزی در گالیپولی،ایپر و بسیاری مناطق دیگر شده بود. جنگ جهانی اولعلاوه بر خسارات جانی و مالی سرسامآوری کهنصیب ملل درگیر جنگ کرد، طومار چند امپراتوریو دودمان سلطنتی بزرگ را در آلمان، اتریش - مجارستان،روسیه و ترکیه درهم پیچاند تا ناقوس گسست قطعیبا نظم دیرپای قرون گذشته را به صدا درآورد. قربانیاناصلی همچون همیشه مردم و به خصوص جوانانیبودند که به قول رادیرد کیپلینگ فریفتهی سخنان پوچ"پدران" خود شدند.