کتاب مفهوم قانون

نشر نی منتشر کرد:به جرئت مى‏توان گفت كتاب مفهوم قانون مهم‏ترین اثر، در زمینه? فلسفه? حقوق به زبان انگلیسى، در سده? بیستم بوده است. این كتاب، چند سال پس از انتشار، فهم فلسفه? حقوق و شیوه? تدریس آن را در دنیاى انگلیسى و غیرانگلیسى زبان دگرگون ساخت. این تأثیر شگرف موجب شد كه درباره? كتاب و آموزه‏هایش مطالب بسیارى، نه‏تنها در زمینه? نظریه حقوقى بلكه همچنین در حوزه فلسفه اخلاق و فلسفه سیاسى، منتشر شوند. در نیم سده? گذشته، نظریه? حقوقى پروفسور هارت به كانون توجه در فلسفه? حقوق تبدیل شده است. پس از انتشار این اثر، نظریات جدى‏اى كه در مراكز مهم آموزشى و پژوهشى حقوق، در سطح جهان، مطرح شده‏اند، صرفاً گامى در جهت بهبود یا نقد نظریه اثبات‏گرایى هارت بوده‏اند.در این كتاب، پس از نقد نظریه فرمان، قانون به‏مثابه اتحاد قواعد اولى و ثانوى معرفى مى‏شود. اما این قواعد بافتى باز دارند و، از این رو، «تقنین قضایى» بهاى تنظیم قاعده‏مند حیات اجتماعى توصیف مى‏شود. برداشت قاعده‏مند از قانون در مقابل دو گرایش افراطىِ نظرى، یعنى شكل‏گرایى و قاعده‏شكاكى، قرار دارد كه باید شرح داده و نقد شوند. پروفسور هارت، پس از این شرح و نقد، به بحث از نسبت میان قانون، از یک سو، و اخلاق و عدالت، از سوى دیگر مى‏پردازد و، باریک‏بینانه، نكته‏هایى ژرف در این خصوص پیش مى‏نهد. نشان‏دادن خلط میان دو نوع قانون طبیعى، و نیز ترسیم محتواى حداقلى حقوق طبیعى، كه در حقیقت محدودیت‏هاى طبیعى همه نظام‏هاى هنجارى‏اند، نمایانگر موضع نظرى او در برابر حقوق طبیعى هستند. هارت در فصل آخر كتاب، از حقوق بین‏الملل به‏مثابه مصداقى خاص از نظام حقوقى دفاع مى‏كند.